Konsekwencją nabycia spadku jest przejęcie po spadkodawcy jego majątkowych praw i zobowiązań. Oczywiście tych praw i zobowiązań, które podlegają dziedziczeniu.
O tym, co nie podlega dziedziczeniu, możesz przeczytać we wpisie Spadek.
Co ważne – od momentu nabycia spadku, wierzyciele spadkodawcy mogą dochodzić od spadkobiercy spłaty należnych im kwot. Aby ograniczyć swoja odpowiedzialność za długi spadkowe – spadkobierca nie musi odrzucać spadku. Może skorzystać z instytucji nabycia spadku z dobrodziejstwem inwentarza, a także działu spadku.
Sprawdź, jak napisać wniosek o dział spadku
Odrzucenie spadku jest wyjściem ostatecznym – redukującym do zera odpowiedzialność za długi spadkowe. Inną konsekwencją odrzucenia spadku jest traktowanie spadkobiercy, jakby nie dożył otwarcia spadku i całkowite pominięcie go w kolejce do spadkobrania.
Jak odrzucić spadek
Aby odrzucić spadek, spadkobierca musi złożyć oświadczenie o odrzuceniu spadku.
Oświadczenie o przyjęciu lub o odrzuceniu spadku składa się przed sądem, lub przed notariuszem. Można je złożyć ustnie lub na piśmie z podpisem urzędowo poświadczonym. Jeżeli nie możemy tego uczynić osobiście – możemy wyznaczyć pełnomocnika, aby w naszym imieniu odrzucił spadek.
Pełnomocnictwo do złożenia oświadczenia o przyjęciu lub o odrzuceniu spadku powinno być pisemne z podpisem urzędowo poświadczonym.
W treści oświadczenia, odrzucający spadek musi wyraźnie wskazać, po kim odrzuca spadek.
Jeżeli spadkodawca zostawił testament, w treści oświadczenia należy także zaznaczyć, czy odrzucenie spadku dotyczy dziedziczenia z ustawy, czy z testamentu, czy może obu podstaw.
Terminy do odrzucenia spadku
Oświadczenie o przyjęciu lub o odrzuceniu spadku może być złożone w ciągu sześciu miesięcy od dnia, w którym spadkobierca dowiedział się o tytule swego powołania.
Uwaga: Może się zdarzyć, że spadkobierca ma kilka różnych podstaw do dziedziczenia (na przykład – dziedziczenie na podstawie testamentu i na podstawie ustawy). Każda z tych podstaw może uaktywnić się kolejno w różnych odstępach czasowych. Dla każdej z tych podstaw termin do ewentualnego złożenia oświadczenia o odrzuceniu spadku biegnie oddzielnie.
Kto może odrzucić spadek
Co do zasady, oświadczenie o odrzuceniu spadku składa ten spadkobierca, którego dotyczy. Są jednak wyjątki, gdy oświadczenie o odrzuceniu spadku jest składane przez inne osoby.
Najczęstsza sytuacja, dotyczy spadkobierców małoletnich. W takim przypadku, w imieniu swoich dzieci oświadczenie o odrzuceniu spadku składają ich rodzice, ewentualnie inne osoby, którym przyznano opiekę. Ale uwaga – aby to było możliwe, najpierw należy się zwrócić do sądu, aby wyraził zgodę na odrzucenie spadku przez rodziców w imieniu ich dzieci.
Podobnie, gdy spadkobierca z innych, niż wiek, powodów ma ograniczoną zdolność do czynności prawnych, lub jest tej zdolności pozbawiony – za zgodą sądu oświadczenie o odrzuceniu spadku przez osobę ubezwłasnowolnioną składa jej opiekun prawny,
Ostatnia możliwość, dotyczy sytuacji, gdy przed upływem terminu do złożenia oświadczenia o przyjęciu lub o odrzuceniu spadku spadkobierca zmarł niezłożywszy takiego oświadczenia.
W takim przypadku oświadczenie o przyjęciu lub o odrzuceniu spadku może być złożone przez jego spadkobierców.
Kiedy odrzucenie spadku będzie nieskuteczne
Złożenie oświadczenia o odrzuceniu spadku wydaje się dosyć proste. Wymaga jednak uważności i sprawdzenia ważnych szczegółów.
Na przykład wspomniana wcześniej zgoda sądu. Bez wcześniejszego uzyskania zgody sądu oświadczenie o odrzuceniu spadku nie odniesie skutku.
Innym przykładem est sytuacja, gdy spadek niesie wartość majątkową, a odrzucający go spadkobierca ma własne długi, które do tej pory trudno było ściągnąć.
Jeżeli wierzyciele tego spadkobiercy dowiedzą się o spadku, będą chcieli zaspokoić swoje roszczenia z majątku spadkowego.
Ten, którego wierzytelność istniała w chwili odrzucenia spadku, może żądać, ażeby odrzucenie spadku zostało uznane za bezskuteczne w stosunku do niego.
Takiego uznania odrzucenia spadku za bezskuteczne można żądać w ciągu sześciu miesięcy od chwili uzyskania wiadomości o odrzuceniu spadku. Nie później jednak niż przed upływem trzech lat od odrzucenia spadku.
Uwaga: wierzyciel może żądać uznania odrzucenia spadku za bezskuteczne tylko wtedy, gdy spadkobierca odrzucił spadek z pokrzywdzeniem wierzycieli,
Kiedy odrzucenie spadku będzie nieważne
Oświadczenie o przyjęciu lub o odrzuceniu spadku jest oświadczeniem bezwarunkowym i nieodwołalnym.
Złożone pod warunkiem lub z zastrzeżeniem terminu oświadczenie o odrzuceniu spadku jest nieważne. To samo dotyczy oświadczenia o przyjęciu spadku.
Monika Orłowska
radca prawny
Zdjęcie: Vie Studio
***
Czy da się uniknąć kłótni o spadek?
Kłótnie o pieniądze trafiają się w każdym środowisku. Tak pomiędzy najbliższymi, jak i wśród obcych sobie ludzi. Decyduje tak zwany czynnik ludzki.
Rzecz w tym, że spór, pomiędzy członkami rodziny bywa bardziej bolesny, niż nieporozumienie między kontrahentami. Angażuje więcej emocji, może poranić na lata i przenosić się na kolejne pokolenia [Czytaj dalej…]
